Het recreatiedomein Muisbroek ofte de put van Ekeren
De Ekerse dijk vormde van oudsher de verbinding tussen het dorp Ekeren en de Schelde en vormde een bijkomende bescherming van de polders ten zuiden van de dijk. De oorsprong ervan gaat terug tot het einde van de Tachtigjarige Oorlog in 1648. In deze periode waren de dijken in en rond de Scheldepolders herhaaldelijk doorgebroken en sinds 1632 stond geheel het poldergebied tussen de Kauwensteinsedijk (grens Oorderen-Lillo) en de Stad Antwerpen onder water. In 1649-1651 werden dan de Wilmarsdonkse en Ekerse dijk aangelegd van de Schelde via Wilmarsdonk naar het Ekerse hoogland toe. Hierbij werden een aantal reeds bestaande geulen en plassen mee ingedijkt en kwamen aan de zuidzijde (binnendijkse kant) te liggen. Aldus ontstond het welencomplex van de Ekerse dijk, zoals het meest oostelijke gedeelte tussen Wilmarsdonk en Ekeren zou genoemd worden. Het polderlandschap bleef vrijwel intact tot het begin van de twintigste eeuw. Een eerste belangrijke ingreep was de aanleg van het rangeerstation Antwerpen-Noord (1925-1930), met het uitgraven van de twee Ekerse Putten (nu: Muisbroek) voor het ophogen van de bodem in het station en als waterreservoir voor de stoomtreinen. De belangrijkste aantasting van het polderlandschap kwam echter in de jaren zestig toen het dorp Wilmarsdonk met de grond gelijk gemaakt werd, het Churchilldok werd gegraven ten westen van de Ekerse Putten, en een nieuw trace van de Noorderlaan werd aangelegd op enkele honderden meters ten westen van de Ekerse putten. In oktober 1965 werd de Leerwijkpolder tussen Noorderlaan, Verlegd Schijn en Ekerse dijk opgespoten, waardoor het welencomplex onherroepelijk verloren ging en een nieuwe slikvlakte ontstond. In latere jaren werd dit gebied opnieuw opgespoten. Na het langzaam opdrogen werd het gebied gedeeltelijk opnieuw in gebruikt genomen voor landbouw. Een aanzienlijke oppervlakte werd zonder meer als stort gebruikt. Eind 1987 werd een verbod uitgevaardigd om in dit gebied nog aan landbouw te doen, omwille van het te hoge loodgehalte in de gewassen. Het stadsbestuur maakte plannen om in een gedeelte van de polder, op de plaats van de vroegere welen, een bos aan te planten (nu: Bospolder)
.
In het kader van de boomplantactie (maart 1988) werden hier inderdaad een groot aantal boompjes aangeplant, in samenwerking met de scholen. Aan de oostzijde van het Verlegde Schijn breidde de dorpskom van Ekeren zich geleidelijk uit en werd in het begin van de jaren zeventig de autosnelweg Antwerpen - Bergen-op-Zoom aangelegd, waardoor een langwerpig sikkelvormig terrein werd afgesneden (nu: Ekers Moeras). Er ontwikkelde zich hier een moerassig gebied met stilstaand water. In dit terrein gebeurden nog allerlei ingrijpende wijzigingen, waaronder opspuitingen (nog in 1981), het doorsteken van de oorspronkelijke dijkjes en aanleggen van nieuwe, vergravingen en werd zelfs een deel van het gebied omgeploegd. Aan de westelijke rand werd een wandelweg gecre�erd met aanplantingen van allerlei sierbomen en -struiken. Deze weg maakt deel uit van het gebied Muisbroek, dat verder de Ekerse dijk zelf en de Ekerse Putten omvat en toegankelijk is vanuit Ekeren via een voetgangersbrug over de autostrade.
Dit domein, dicht bij de stad Antwerpen en midden in een drukke wereldhaven, is een uniek stukje prachtige natuur waar het zalig verpozen is. De vijvers, die gegraven werden als waterwinning voor de toenmalige stoomrangeerlocomotieven van de spoorwegen, herbergen thans een groot aantal inheemse vissoorten en zijn een rustplaats voor waterwild en trekvogels.
Fauna: De vijver herbergt een groot aantal aan vissen: blankvoorn, karper, baars, paling, snoek en modderkruiper. Ook rivierkreeftjes en mosseltjes zijn aanwezig. Verder is deze put gekend voor zijn rijkdom aan fossiele zeeschelpen.
Reisweg
- Volg de ring rond Antwerpen richting Breda (E19) en neem ongeveer 3 km voorbij het sportpaleis de afslag Bergen Op Zoom.
- Neem op deze autostrade (A12) de eerste afslag (nr. 13) richting "Antwerpen - Ekeren - kaai 1-490".
- Waar deze afrit in twee splitst neem je de richting "Ekeren - kaai 101-490".
- Op het einde van de afrit kom je aan lichten. Rijdt daar rechtdoor, richting haven.
- Na het derde verkeerslicht rijd je nog steeds rechtdoor over een viaduct.
- Aan het volgende verkeerslicht blijf je de weg volgen (bocht naar rechts) richting kaai 466-468...772.
- Nadat je over een spoorweg bent gereden staat na � 0,5 km een klein bordje (rechtsaf) "Recreatiedomein Muisbroek".
- Je rijdt terug over een spoorweg en iets verder is de parking.
Grote vijver - beoefening van watersportactiviteiten: Het domein "Muisbroek" wordt door de stad Antwerpen vrij open gesteld voor dagrecreatie, met uitsluiting van de grote vijver, welke alleen mits toelating mag gebruikt worden. AVOS, een regionale groepering van een 43-tal duikclubs die meer dan 3000duikers vertegenwoordigt, heeft hiervoor, met ingang van 1 januari 1997, een gebruiksovereenkomst afgesloten met de stad Antwerpen. De overeenkomst heeft betrekking op de westelijke helft van de grote vijver. De oostelijke helft van de vijver is gereserveerd als natuurgebied. De stad Antwerpen kent aan AVOS het recht toe tegen betaling vergunningen uit te reiken aan watersporters die er hun sporttak willen beoefenen. Behoudens de in de overeenkomst voorziene uitzonderingen, is AVOS niet verplicht elke aanvraag in te willigen.
Vergunning: Watersporters die van de vijver willen gebruik maken dienen een vergunning aan te vragen aan AVOS. Ge�nteresseerden aangesloten bij een club vragen de vergunning aan via hun clubsecretariaat.
Veiligheid: De aanvrager van de vergunning wordt geacht bewust te zijn van de risico's van zijn/haar sporttak, over voldoende kennis en ervaring te beschikken, zijn/haar sporttak te beoefenen onder gekwalificeerde begeleiding en met inachtnemeing van het Nelos-veiligheidsreglement (reddingsvest is verplicht, alleen duiken verboden...). Het uitreiken van een vergunning engageert in geen enkel opzicht de verantwoordelijkheid van AVOS bij gebeurlijke ongevallen.
Reglement:
- Vergunninghouders verplichten er zich toe hun persoonlijke vergunning voor te leggen aan elk bevoegd persoon die hierom verzoekt. Onder bevoegd persoon wordt verstaan: leden van rijkswacht en politie, agenten van waters en bossen, het aangesteld stadspersoneel, instructeurs en bestuursleden van AVOS.
- Tijdens het beoefenen van de watersportactiviteit dient de vergunning op een van buitenuit duidelijk zichtbare plaats in het voertuig achtergelaten. Het voertuig dient geparkeerd op het voor de watersporters voorbehouden gedeelte van de parking, voor zover er beschikbaarheid is. Enkel de vergunde activiteiten mogen beoefend worden binnen de periodes voorzien in de vergunning. Het te water gaan en het beoefenen van de activiteit dient te geschieden strikt binnen de afgebakende zones, zoals ook aangeduid op het plan
- Het is de vergunninghouders verboden planten te steken, te snijden of te vervoeren, dieren nodeloos te verontrusten, te vangen, te doden of te vervoeren. Het is eveneens verboden voorwerpen of vloeistoffen in het water te werpen, achter te laten of te lozen, of in het algemeen schade aan de natuur toe te brengen.
- Zwemmen en gemotoriseerde watersporten zijn niet toegelaten en AVOS zal hiervoor nooit een vergunning uitreiken.
- In ons eigen belang houden we de omgeving proper: overblijfselen van een dagje uit worden terug meegenomen of belanden in de afvalbakken! Achterlaten of in het water kieperen staat gelijk aan sluikstorten. Het gebruik van zepen is niet toegestaan.
- Teneinde andere recreanten niet te hinderen en het wild niet op te schrikken worden honden en andere huisdieren aan de leiband gehouden. Zij mogen in geen geval zwemmen.
- Vissen is toegelaten vanaf de oevers, mits een stedelijke vergunning.
- Dronken personen worden niet toegelaten.
- Door het aanvragen van een vergunning aanvaardt de aanvrager de voorwaarden van dit reglement, dat eveneens integraal deel uitmaakt van de vergunning. De toepasselijke politiereglementen en straf- bepalingen zijn van kracht; vastgestelde overtredingen kunnen en zullen gesanctioneerd worden.